شناختشناسی مدخلهای مرتبط با علوم انساني در دايرهالمعارف قرآن (EQ)
دايرهالمعارف قرآن (EQ)، در سالهای 2001 تا 2006 در انتشارات بریل در حوزه قرآن و مطالعات قرآنی در قالب 694 مدخل به زبان انگلیسی منتشرشد. گستره موضوعي مقالات این دایرهالمعارف علاوه بر شخصیتها، مفاهیم، مکانها، رویدادهای مهم و ...، رابطه علوم و معارف مختلف، از جمله علوم انسانی با قرآن را نيز در برميگيرد. اين پژوهش اقدام به موضوعشناسي و تقسيمبندي موضوعيِ جامعِ مدخلهاي دايرهالمعارف و سپس با توجه به دیدگاههای مختلف صاحبنظران درباره چگونگی تقسیم علوم و بازشناسی مصادیق علوم انسانی، مدخلهایی که با موضوع علوم انسانی ارتباط بیشتری پیدا میکردند، استخراج و معرفی کرده و موضوع مدخلها را در تقسيمبندي اوليه به دو بخش معارف قرآن و علوم قرآن تقسيم كرده است. اكثر مدخلهاي بخش معارف قرآن مربوط به علوم انساني است كه نشاندهنده ارتباط تنگاتنگ بين مباحث قرآني و علوم انساني است. علوم انساني به دو بخش عقلي و نقلي تقسيم و به علوم نقلي در دو ساحت نظري و عملي پرداختهشده است. طبق دادههاي آماريِ دريافت شده از نرمافزارِ اكسل، از مجموع مقالات دايرهالمعارف، 24% به مسائل اعتقادي، اعم از اسلامي و اديان ديگر، 14% به احكام عبادي و 22% به تاريخ اختصاص يافت. نويسندگان اين مجموعه در حوزه علوم انساني به مباحث عقلي همچون فلسفه و مباحث غيرعقلي نظري همچون فقه، حديث، ادبيات، تاريخ، تصوف و در ساحت عملي به مباحثي چون اخلاق، علوم اجتماعي، زنان، فمينيسم، سياست و اقتصاد توجه نمودهاند. كلمات كليدي: قرآن، علوم انساني، مستشرقان، دايرهالمعارف قرآن.