رویکرد شبکهای در تفسیر قرآن، بهمثابه زیرساختی برای دستیابی به آنتولوژی قرآن
مطرحشدن چگونگیِ دستیابی به «علم دینی» و «علوم انسانی اسلامی»، و ناکارآمدی یا ناکافی بودنِ استناد به تکگزارهها در ادلۀ نقلی برای حل مسائل مطرح در علوم انسانی، سبب توجه به ضرورت تدوین روش، برای اکتشاف «نظریهها» با ابتناء بر قرآن و روایات شد. «رویکرد شبکهای» بستری برای پاسخ به این ضرورت است. رویکرد شبکهای تلاشی برای کشف حداکثریِ متغیرهای مرتبط با یک موضوع و دقیقسازیِ روابط میان آنها است تا بتوان از برآیند این روابط به یک اثر مطلوب نائل شد. از سوی دیگر نظریهها براساس نوع روابط میان متغیرهای مرتبط با یکدیگر که برآیند آنها منجر به یک اثر بشود شکل میگیرند و به همین دلیل میتوانند عهدهدار تبیین و پیشبینی بشوند. در نظریههای پیچیده نیاز به استفاده از منطق سیستمها و رویکرد شبکهای است که مبتنی بر تعریف حداقل 25 نوع رابطۀ اصلی است و تعیین این روابطِ گسترده، سبب شکلگیری «هستانشناسی» در موضوع مورد نظر میشود که زیرساختی برای استفاده از «هوش مصنوعی» برای پردازشهای جدید در موضوع مورد نظر و دستیابی به نتایج جدید است. در این مقاله، این روابط ارائهشده و تلاش شده است با استفاده از آنها، قسمتی از آنتولوژی موجود در آیه «ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین» به عنوان مطالعۀموردی، اکتشافگردد. کلمات کلیدی: تفسیر قرآن، رویکرد شبکهای، روش تفسیر، آنتولوژی، هوش مصنوعی.