تحلیل زبان شناختی استعاره های جزءهای بیست تا سی قرآن مجید

چکیده

. پژوهش کنونی استعاره های شباهت بنیاد را در متن قرآن مجید مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. استعاره های شباهت بنیاد دو شباهت ظاهری و غیرظاهری را ایجاد می نمایند. تبیین شناختی این استعاره ها که ذیل استعاره های بدیع در زبان شناسی شناختی قرار می گیرند، هدف اصلی پژوهش است. استعاره انگاره ای نوعی استعاره شباهت بنیاد است که بر اساس شباهت درک شده ظاهری به وجود آمده است. استعاره های انگاره ای «تک نمایی» هستند. آنها فقط یک انگاره را بر انگاره دیگر می انگارند. و ساختار آنها برمبنای تصاویر ذهنی غنی یا همان انگاره هاست. سایر استعاره های بدیع بسط نظام های استعاری متعارف هستند. این سخن به این معنی هست که آنها ریشه در تجربه دارند. در عبارت های استعاری شباهت بنیاد مورد تحقیق هم مبدأ و هم مقصد وجود دارد. مقوله های سطح پایه که شامل اجسام، کنش ها و روابط هستند، به عنوان مبدأ مفهوم سازی استعاره های مورد بررسی قرار گرفتند تا میزان شرکت (بسامد) آنها در ساخت استعاره های شباهت بنیاد مشخص شود. استعاره های شباهت بنیاد پژوهش در حوزه های زندگی اجتماعی، طبیعت، و ذهن ارائه می گردد. در شباهت غیرظاهری رفتارها و ویژگی های مبدأ استعاره را به وجود می آورد. داده های پژوهش از 37 آیه از جزءهای بیست تا سی قرآن جمع آوری و تحلیل شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که استعاره های انگاره ای بیشتر از استعاره های شباهت بنیاد غیرظاهری به کار رفته اند (29 مورد از 37 مورد). پیامد این کاربرد، این نکته است که بیشتر مفاهیم مبدأ (24 مورد) عناصر برگرفته از حوزه طبیعت هستند.

واژه های کلیدی

استعارة مفهومی در قرآن مجید، استعاره شباهت بنیاد، مفاهیم پایه ای، نگاشت، زنجیره بزرگ هستی