تأملی بر وجوه اعجاز قرآن با تأکید بر نظر آیت الله میرمحمدی
همه انبیای الهی از معجزاتی بهره¬بردهاند تا پیامبری خود را به¬وسیله آن اثبات¬کنند. ضرورت بحث در اعجاز هم به همین امر برمیگردد؛ چراکه معجزه دلیل بر صدق پیامبری است و کسی که به معجزه پیامبری یقین¬پیدا¬کند، دین او را میپذیرد. در آیات متعددی از قرآن به وجود معجزه برای اثبات نبوت پیامبران اشاره¬شده¬است. در باب تعریف معجزه، اقوال متعددی وجود¬دارد. ازدیدگاه آیت¬الله میرمحمدی صاحب تفسیر بلاغ، معجزه امری خارق¬العاده است، مشروط به اینکه خلاف عقل نباشد، موافق با ادعا باشد و دیگری نتواند با او معارضه¬کند. معجزه از لحاظ بقا، تابع ادیان است. اگر دینی ابدی و همیشگی باشد باید معجزه آن هم ابدی باشد. قرآن بزرگترین معجزه آخرین پیامبر الهی است. دلیل بر اثبات اعجاز قرآن هم تحدی است که در آیات مختلفی بدان اشاره¬شده¬است. در بین علمای علوم قرآنی، اصل اعجاز قرآن پذیرفته¬شده¬است. آن چه مورد بحث قرار¬گرفته، وجوه اعجاز قرآن است که در این باب نظریات و اقوال مختلفی مطرح¬است. وجوه اعجاز قرآن به-طورکلی به چند دسته تقسیم¬میشود: اعجاز ادبی (فصاحت و بلاغت)، اعجاز محتوایی (علوم و معارف) و اعجاز در اسلوب و روش که هرکدام به موارد جزئیتر قابل تقسیم است. برخی از متخصصان علوم قرآنی بخشی از این وجوه را پذیرفتهاند. از نظر استاد میرمحمدی، اعجاز قرآن در همه وجوه به موازات هم میتواند اثبات¬شود و این اعجاز در همه سور، حتی یک سوره کوچک هم وجود دارد. از نظر ایشان انتخاب بخشی از این وجوه برای اعجاز قرآن، انسان را از حقیقت اعجاز قرآن دور¬میکند. در این مقاله درباره اعجاز، معجزه، اعجاز قرآن و وجوه آن بحث¬شده و با مطرح کردن نظریات مختلف در باب وجوه اعجاز قرآن، به نقد و بررسی آنها با تأکید بر نظر آیت¬الله میرمحمدی پرداخته¬شده¬است.
کلیدواژهها: معجزه، تحدّی، اعجاز قرآن، وجوه اعجاز قرآن، آیت الله میرمحمدی، تفسیر بلاغ.