یادگیری تقویتی نورونی در مغز و انه لحب الخیر لشدید

از شبکه نخبگان و قرآن‌کاوی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
وَإِنَّهُۥ لِحُبِّ ٱلْخَيْرِ لَشَدِيدٌ
و او علاقه شدید به مال دارد!
آیه 8 سوره عادیات

عبارت محوری

لِحُبِّ ٱلْخَيْرِ لَشَدِيدٌ

بیان مطلب علمی

دانشمندان علوم اعصاب در پژوهشی اخیر، شواهد بیشتری برای شباهت بین برخی عملکردهای نورونی مغز و پدیده ای به نام "یادگیری تقویتی نورونی" یافته اند. یادگیری تقویتی نورونی، یک مدل محاسباتی پرکاربرد برای خودکارسازی یادگیری برخی کارها (یعنی یادگیری ماشینی برخی کارها توسط رایانه ها) می باشد. همان طور که شما آرام آرام راه رفتن را یادگرفتید، یک رایانه می تواند آرام آرام از روی انبوه ورودی هایی که به آن داده می شود، الگوهایی را برای عملکرد در یک مساله خاص، یاد بگیرد. در واقع به جای اینکه یک برنامه نویس، تک تک دستورات مربوط به انجام یک کار را درون رایانه کد کند، می توان کاری کرد که این دستورات، به نحوی تقریبا خودکار، از روی جریان ورودی داده ها بر روی حافظ رایانه، نقش ببندد. همانند تفاوت نقاشی کشیدن (که شبیه برنامه نویسی، دستی است) و عکس گرفتن (که شبیه یادگیری ماشین، تقریبا خودکار است). اما چه نکته اعجاز و تفسیر علمی ممکن است در این موضوع نهفته باشد؟ اساس کار "یادگیری تقویتی نورونی" که حالا دانشمندان تقریبا مطمئن اند که در مغز ما وظایف مهمی مربوط به برخی یادگیری ها را بر عهده دارد، بر "تقویت و تشدید و پذیرش مقادیر خوب و تضعیف و رد و رهاکردن مقادیر بد" است. منظور از خوب و بد، در اینجا خوب و بد اخلاقی نیست. بلکه خوب و بد، از جهت مفید بودن برای حل مساله تحت یادگیری و مفید نبودن (مثلا نویز بودن) برای حل مساله تحت یادگیری است. قرآن کریم انسان را از نظر حب خیر (علاقه و پیگیری خوبی ها)، موجودی "شدید" معرفی کرده است: انه لحب الخیر لشدید. شاید در رویکرد چندمعنایی (بدون انکار دیگر معانی مشهور این آیه) بتوان یکی از مصادیق یا تفاسیر معانی این آیه شریفه را در این نکته علم طبیعی جست و جو کرد که: انسان، در درون مدارات مغزی اش می تواند یادگیریِ (=لحب) مقادیرِ کاربردی(=الخیر) را به صورت تقویتی (= شدید) انجام دهد. والله اعلم.

لینک مرتبط با خبر علمی بیان شده در صدر مطلب:
Neuroscience and Artificial Intelligence Are More Linked Than You'd Expect
https://interestingengineering.com/neuroscience-and-artificial-intelligence-are-more-linked-than-youd-expect

منابع و پانویس