شرح عملکرد سیگنالهای پیام رسان عصبی و نورونی در قرآن

از شبکه نخبگان و قرآن‌کاوی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
فَإِذَا بَرِقَ ٱلْبَصَرُ
(بگو:) در آن هنگام که چشمها از شدّت وحشت به گردش درآید،
آیه 7 سوره قیامه

عبارت محوری

برق البصر

بیان مطلب علمی

در 20 آیه ابتدائی سوره مبارکه قیامت، خصوصا آیات 7 تا 10 این سوره، به مجموعه‏ ای از مفاهیم و ارتباطات مفهومی اشاره شده است که دارای تشابهاتی با ساختار مفاهیم و ساختار ارتباطات مفهومی موضوع "پیام رسانی عصبی و نورونی" است. با رویکرد چندمعنایی و تفسیر علمی و تدبر علمی در قرآن کریم، و ضمن تاکید و تصدیق معنای اول و ظاهری این آیات که درباره روز قیامت است، شاید بتوان علاوه بر معنای اول، معانی یا لایه های معنایی بیشتری هم از این آیات (با رعایت ضوابط تفسیری لازم) استخراج نمود و در جهت بررسی اعجاز علمی و اشارات علمی قرآن کریم، مورد استفاده صحیح قرار داد والله اعلم.

اگر کلمه "انسان" را در افق میکروسکوپیک، بتوان تداعی گر "سلول نورونی" دانست، یا اینکه یکی از مصادیق این کلمه در این آیات را در افق میکروسکوپیک بتوان "سلول نورونی" در نظر گرفت، در این صورت شاید بتوان مفاد آیه 1 تا 20 (خصوصا 7 تا 10) این سوره را با رویکرد چندمعنایی، دارای تشابه با شرح عملکرد پیام رسانی عصبی و نورونی دانست.

در این منظر، شاید بتوان بین عبارات "انسان"، "برق"، "البصر"، "قمر آیه 8"، "خسف"، "شمس"، "قمر آیه 9"، "المفر" و "یقول الانسان" و به ترتیب عبارات "سلول نورونی"، "تحریک الکتریکی و تکانه عصبی"، "دندریت"، "الکترون که حول هسته اتم در حرکت است"، "پرش الکترون در سطوح ترازهای کوانتومی (آزاد شدن الکترون از مدار هسته اتم)" ، "یون مثبت"، "یون منفی"، "آکسون" و "فعالیت عصب-الکتریکی سلول نورونی" ارتباط مفهومی یا تشابه یا تداعی یا نوعی مصداق یابی برقرار نمود والله اعلم:

  • انسان / سلول نورونی
  • برق / تحریک الکتریکی و تکانه عصبی
  • البصر / دندریت
  • قمر آیه 8 / الکترون که حول هسته اتم در حرکت است
  • خسف / پرش الکترون در سطوح ترازهای کوانتومی (آزاد شدن الکترون از مدار هسته اتم)
  • شمس / یون مثبت
  • قمر آیه 9 / یون منفی
  • المفر / آکسون
  • یقول الانسان / فعالیت عصب-الکتریکی سلول نورونی

در این صورت این آیات شریفه، با رویکرد چندمعنایی و تفسیر علمی، ممکن است قابل تفسیر به موضوع پیام رسانی عصبی و نورونی هم باشند و از این رهگذر، بتوان به تبیین اعجاز علمی قرآن کریم در این آیات پرداخت. والله اعلم.

منابع و پانویس