دو شهر دربند، دو شهر باب الابواب

قُلْ سِيرُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ فَٱنظُرُوا۟ كَيْفَ بَدَأَ ٱلْخَلْقَ ثُمَّ ٱللَّهُ يُنشِئُ ٱلنَّشْأَةَ ٱلْءَاخِرَةَ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ

بگو: «در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است؟ سپس خداوند (به همین‌گونه) جهان آخرت را ایجاد می‌کند؛ یقیناً خدا بر هر چیز توانا است!

آیه 20 سوره عنکبوت

عبارت محوری

قل سیروا

بیان مطلب علمی

دو شهر دربند در قدیم وجود داشته است. یکی در نواحی ارمنیه و آذربایجان قدیم واقع بوده است (که امروزه شهر دربنت روسیه است) و دیگری که در ماورای سرزمین خزران و در سرزمین ترکان واقع بوده است (در آلاسکای امروزین) و باب الابواب اصلی بوده است و نزدیک سد ذوالقرنین قرار داشته است. احتمالا ابتدا منظور از دربند خزران، مورد دوم بوده است ولی به مرور زمان، در قرون بعدی، به مورد اول اطلاق شده است. زیرا آرام آرام بین دریای خزر قدیم (که در شمال روسیه قرار داشته است) با دریای گیلان (دریای طبرستان) خلط شد و اینگونه بین دربند دورتر با دربند نزدیکتر هم خلط شد.