تبیین نقش قرآن کریم در دستیابی به سلامت روانی و اجتماعی (مطالعه موردی: مقایسه میان نسلی بین زنان ۱۵ تا ۵۰ سال شهر تبریز) (چکیده)
قرآن کتاب هدایت است و در آن مجموعهای از دستورات، پندها و موعظهها مطرح-شدهاست که هر کدام به جنبهای از زندگی انسان نظردارد. از آنجا که سلامت روان و سلامت اجتماعی از جمله موضوعات مهم برای هر جامعه متعالی است، قرآنکریم آموزههایش را به¬عنوان یک مجموعه راهکار و درمانهای صحیح، قطعی و یقینی در حیطه روانشناسی و اجتماعی بیان¬میکند تا افراد با عمل به آن دستورات از هر نوع آسیبی مصونبمانند. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف تبيين نقش قرآن در دستیابی به سلامت روانی و اجتماعی انجام¬¬شدهاست. روش مورد استفاده در این تحقیق، روش پیمایشی از نوع توصیفی- مقطعی است که متداولتـرین روش در تحقیقات کمّی است. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه زنان شهر تبریز بازه سنی ۱۵ تا ۵۰ سال در سال ۱۴۰۰ است که از این تعداد، ۳۰۰ نفر زن بر اساس فرمول کوکران و توسط نمونهگیری تصادفی- ساده انتخاب¬شده¬اند. همچنین، این تحقیق میاننسلی بوده¬است و بین سه نسل نوجوان، جوان، و میانسال به¬انجام¬رسیده¬است و میزان متغیرها و تأثیرات آنها در میان سه نسل مقایسه شده¬است. گردآوري اطلاعات با استفاده از پرسش¬نامه استاندارد صورت گرفت. برای انس با قرآن از پرسش¬نامه استاندارد، برای سنجش سلامت روانی از پرسش¬نامه (۲۸_GHQ) و برای سلامت اجتماعی از پرسش¬نامه استاندارد کییز استفاده¬شده¬است. ضریب پایایی پرسش¬نامهها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 930/0، 873/0 و 808/0 به¬دست-آمده، سپس دادهها با آزمونهاي تحلیل واريانس یک¬طرفه، ضریب همبستگی پيرسون و رگرسیون خطی و به وسيله نرمافزار 25SPSS تجزيه و تحليل¬شدهاند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که میزان انس با قرآن در بین نسل نوجوان 69 درصد، در بین نسل جوان 67 درصد و در نسل میانسال 76 درصد است. میان متغیرهای انس با قرآن و سلامت روانی با ابعاد اضطراب، علائم جسمانی، عملکرد اجتماعی و افسردگی در بین نسل نوجوان و میانسال رابطه معنیداری وجودنداشت. در بین نسل جوان، انس با قرآن با عملکرد اجتماعی رابطه معنیدار دارند. میان متغیرهای انس با قرآن و سلامت اجتماعی با ابعاد شکوفایی، همبستگی اجتماعی، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی و مشارکت اجتماعی در بین نسل نوجوان و میانسال، بعد انسجام اجتماعی با انس با قرآن رابطه معنی¬دار دارند و در بین نسل جوان، ابعاد شکوفایی، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی و انس با قرآن رابطه معنی¬دار دارند. بر اساس نتایج رگرسیون خطی انجام¬شده در نسل نوجوان، متغیر سلامت اجتماعی 51 درصد، در نسل جوان متغیرهای سلامت روانی و اجتماعی 13 درصد و در نسل میانسال، متغیر سلامت اجتماعی 11 درصد از تغییرات متغیر انس با قرآن را تبیین میکنند. نتایج تحقیق بیان¬میکند که میزان انس با قرآن در سه نسل در حد متوسط به بالا است. همچنین انس با قرآن با سلامت روانی و سلامت اجتماعی رابطه معناداری دارد.
کلیدواژه ها: انس با قرآن، زنان شهر تبریز، سلامت اجتماعی، سلامت روان، نسل.