دلالت آیه شش سوره انشقاق بر پنج قاعده فلسفی (چکیده)

چکیده

ثقلین تنها میزان برای سنجش افکار صحیح از غلط هستند و در حال حاضر که امام معصوم علیه السلام در غیبت تشریف دارند، تنها معیار برای تعیین حق از باطل قرآن است. فلاسفه قواعد فلسفی بیشماری را در طول تاریخ، کشف کرده اند و معمولاً با عقل آنها را عیار سنجی کرده اند. اما این پژوهش پنج قاعده فلسفی که عبارتند از «لکل سافل قوة امکان الوصول الی ما هو اعلی منه»؛ «سعادة کل قوة بنیل ما هو متقضی ذاتها من غیر عائق»؛ «کل حرکة لابد لها من محرک»؛ «الانقلاب لایکون دفعیا»؛ «کل ما هو ابعد عن الکثرة فهو اکمل» را بر اساس آیه ششم سوره انشقاق عیار سنجی کرده است. این قواعد مطابق آیه قرآن سیر صعودی انسان به سمت خدا را دارا بوده و فقط تعبیراتشان همچون سیر قوه به فعل متفاوت بوده و یا تک بعدی سخن گفته اند، از این رو مهر تاییدی از این آیه بر صحت آنها گرفته شد. همچنین در هر قاعده، فرض صورت غلط بودن، بررسی شد و بر اساس قیاس استثنایی، صحت قاعده روشن گردیده و این تطبیق، دلیلی روشن بر اعجاز علمی آیه مذکور تلقی شده است.

واژگان کلیدی

اعجاز قرآن، قرآن و فلسفه، قواعد فلسفی، سوره انشقاق