نقش جنسیت در ترجمه قرآن کریم

گفتمان تأثیر جنسیت در ترجمه‌ی قرآن، گفتمان نوپایی است که در دهه‌‌‌های اخیر از سوی برخی قرآن‌پژوهان مطرح گردیده‌ است. حوزه کاربردی آن بیشتر در آیات پیرامون زن و خانواده قابل طرح و بررسی است. بررسی و آزمون این گفتمان نیازمند مقایسه و تحلیل ترجمه‌‌‌های ارائه‌شده به صورت عملی و تطبیقی در نمونه‌‌‌های آماری قابل‌قبول است؛ بی شک بسنده‌نمودن به نمونه‌‌‌های آماری محدود نتایج دقیقی را به‌دنبال نخواهد داشت. در مقایسه میان شش ترجمه ارائه‌شده از سوی مترجمین زن و مرد در دامنه‌‌‌ای از آیات قرآن، تاثیر جنسیت در برگردان متن دیده می‌شود اما به علت وجود موارد نقض، تعمیم و بزرگ‌‌‌نمایی در آن اشتباه می‌‌‌نماید. تاثیر جنسیت در برگردان‌‌‌ها به صورت: اضافه‌نمودن عبارات داخل پرانتز یا کروشه، آوردن تاکیدهای مرتبط با ایدئولوژی مترجم در پاورقی، قرار دادن عبارات در برگردان‌‌‌ها بدون وجود معادل در آیات و نیز ترجیح در استعمال واژگان و معانی غیرشایع بر معانی شایع ظهور و بروز می‌یابد. در میان مترجمین انتخابی در این مقاله تاثیر جنسیت در گفتمان ترجمه‌‌‌ی صفارزاده و فولادوند بروز و ظهور دارد. زنبقی از آیات قرآن ترجمه‌‌‌ای به‌‌‌دور از کشمکش‌‌‌های جنسیتی ارائه می‌‌‌دهد. ترجمه‌‌‌ی بانو امین شباهت زیادی به ترجمه‌‌‌ی مردان دارد، نگاه مردسالاری در برگردان آیات مشهود است. برگردان‌‌‌های مصطفوی در مجموع به دیدگاه فراجنسیتی تمایل بیشتری دارد. تاثیر و غلبه زمان و مباحث نوگرایی در مسئله‌‌‌ی زن، ترجمه‌‌‌ی آقای مکارم را به‌‌‌شدت تحت تاثیر قرار داده به گونه‌‌‌ای که در اکثر آیات نشانه‌‌‌ای از تاثیر جنسیت مترجم در برگردان‌‌‌ها دیده نمی‌شود. کلمات‌‌‌کلیدی: قرآن‌‌‌کریم، ترجمه، جنسیت.