زیربنای روانشناختی تکامل‌یافته در پس خداباوری؛ همگرایی دیدگاه‌های خداباوری طبیعی با خداباوری فطری در قرآن

خداباوری در جهان امری فراگیر است و چرایی این امر، ذهن بسیاری از اندیشمندان اعصار مختلف را به خود مشغول ساخته ‌است. پژوهش فعلی به روش توصیفی-تحلیلی و با مطالعه‌ی کتابخانه‌ای در صدد بررسی نقاط همگرایی تبیین‌ دیدگاه‌های تکاملی و اسلامی از این مسئله است. شناخت افراد بزرگسال از خدا، موجودی فاعل، دانای کل و غایتمند است که مانند بهشتی ایمن در خطرات می‌توان به او پناه برد و با تکیه کردن بر او، می‌توان به زندگی معنا بخشید و رنج‌های زندگی را پشت سر گذاشت. روانشناسان تکاملی نشان می‌دهند که چگونه انسان‌ها از کودکی آمادگی زیستی باور به تمامی این ویژگی‌ها را در موجودی قدرتمندتر از خود، یعنی مراقبان اولیه، دارند و با دلبستگی به این مراقبان بقاءی خود را حفظ می‌کنند. همچنین آن‌ها با تکیه بر شواهد بیان می‌کنند که تداوم این آمادگی‌های زیستی، طبیعی و شناختی تکامل‌یافته در دوران کودکی، منجر به فراگیر بودن خداباوری میان انسان‌ها شده‌ است. از سوی دیگر اندیشمندان مسلمان بر اساس تعالیم قرآن کریم بر این باورند که آفرینش بی‌سابقه‌ی انسان و فطرت او باعث گرایش به خداباوری است. یافته‌های تحقیق حاضر نشان می‌دهد که چگونه زیربنای شناختی تکامل‌یافته در پس خداباوری، همگرا با دیدگاه خداباوری فطری مطرح‌شده در قرآن می‌توانند فراگیری این امر میان انسان‌ها را تبیین نمایند. كلمات كليدي: خداباوری، فطرت، تکامل، قرآن.