قانون وراثت
بیان ایده
در آيه 28 سوره مريم مي‌خوانيم كه مردم با ديدن حضرت عيسي در آغوش حضرت مريم، لب به شماتت وی گشودند و گفتند "کاری قبیح کرده‌ای، نه پدرت مرد بدی بود و نه مادرت زن بدکاره‌ای". برخی از محققان در موضوع اعجاز علمی قرآن اين آيه را از مصادیق آیاتی دانسته‌اند که نکته‌ای علمی را بیان می‌کند. به نظر آنان، آیه به گونه‌ای بیانگر علم توارث است؛ در حالیکه دانشمندان تا سده نوزدهم از چگونگی ارث رسیدن صفات رفتاری بی‌اطلاع بودند.
دانشمندان علم "ژنتيك" آزمايش‌های زيادی برای درک وراثت در انسان انجام داده‌اند و نظريه‌های مختلفی ارائه نموده‌اند:
1. انسان پاره‌اي از صفات و خصوصيات خود را فقط از پدرش به ارث مي‌برد و مادر در اين ميان هيچگونه نقشي ندارد.
2. انسان نيمی از خصوصيات رفتاری خود را از پدر و نيم ديگر آن را از جد پدری به ارث مي‌برد.
3. صفات و خصوصيات رفتاری انسان از نسل‌هاي دور، از جانب پدر [عصبه/ خويشان مذکر از جانب پدر] به نسل‌هاي بعدي منتقل مي‌شود.
تا آنكه دانشمند معروف علم وراثت، فرانسيس گالتون[۱] با مشاهده نحوه تقسیم کروموزوم‌ها، در سال 1897م قانون توارث را وضع نمود. اين قانون بیان کننده تأثیر مساوی پدر و مادر در به ارث گذاشتن «ژنها» و صفات در فرزندشان است.
یعنی هر فردي از افراد بشر، نيمي از صفات و خصوصيات خود را از پدر و نيم ديگر آن را از مادر مي‌گيرد که البته بعضی از این صفات به صورت غالب بروز می‌کند و برخی نهفته باقی می‌ماند.
بررسی لغوی و تفسیری
کلمات اصلی
- بَغِيًّا: از ریشه ب- غ - ی، به معنی خواستن و طلب نمودن بیش از اندازه، فساد، فجور [۲]
اهداف و روش تحقیق
پدر و مادر در شکل‌گیری شخصیت و نوع خصوصیات فرزندشان نقش دارند. حال ممکن است این خصوصیات به فرزند به ارث برسد یا به طور اکتسابی، مستقیم و غیر مستقیم (آموزش و الگوبرداری) به او القا شود. بايد در نظر داشت كه گرچه قوم حضرت مريم از دلیل علمی و چگونگي به ارث رسيدن صفات از والدين به فرزندان بی‌اطلاع بوده‌اند، ولي شباهت‌های رفتاری و جسمی بین آن‌ها را درک می‌كرده‌اند. قرآن كريم در اين آيه سخن "قوم" حضرت مریم(ع) را كه به قصد شماتت بيان شده است، نقل می‌كند. مسلم است كه اين آيه با تعريفي كه براي اعجاز علمی قرآن بيان داشته‌ايم، مطابقت ندارد.
سوالات تحقیق
- آيا معاصران پيامبر اسلام و يا معاصران حضرت عيسي از شباهت‌های ظاهری و رفتاری بين والدين و فرزندان اطلاعی نداشتند؟
- آيا اين‌گونه سخن گفتن با حضرت مريم نشان از آشنايی آن‌ها با صفات به ارث رسيده، صرف نظر از دليل علمی آن نبوده است؟
- آيا مضمون اين آيه در شمار اشارات علمی قرآن است؟
- آيا تساوي صفات به ارث رسيده تنها با ذکر دو واژه "پدر" و "مادر" در عبارت قوم مریم(ع) به اثبات می‌رسد؟
- صفات اخلاقی تا چه حد اکتسابی و تا چه حد ارثی هستند؟
- خانواده تا چه اندازه در بروز رفتارهای یک فرد مؤثر است؟
- آیا تربیت می‌تواند زمینه‌های ارثی را تحت الشعاع قرار دهد؟
- تا چه اندازه رفتارهای والدین می‌تواند در ضمیر ناخودآگاه فرزند جای می‌گیرد؟
پانویس و منابع
1. راغب اصفهانی،حسین، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، دار القلم، دمشق