معاملات نوظهور و قرآن کریم

وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَٰقَوْمِ ٱعْبُدُوا۟ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُۥ قَدْ جَآءَتْكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَوْفُوا۟ ٱلْكَيْلَ وَٱلْمِيزَانَ وَلَا تَبْخَسُوا۟ ٱلنَّاسَ أَشْيَآءَهُمْ وَلَا تُفْسِدُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَٰحِهَا ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

و به سوی مدین، برادرشان شعیب را (فرستادیم)؛ گفت: «ای قوم من! خدا را بپرستید، که جز او معبودی ندارید! دلیل روشنی از طرف پروردگارتان برای شما آمده است؛ بنابر این، حق پیمانه و وزن را ادا کنید! و از اموال مردم چیزی نکاهید! و در روی زمین، بعد از آنکه (در پرتو ایمان و دعوت انبیاء) اصلاح شده است، فساد نکنید! این برای شما بهتر است اگر با ایمان هستید!

آیه 85 سوره اعراف

عبارت محوری

اشیائهم

بیان مطلب علمی

امروزه با وجود پدیده های نوظهور، معاملات نوظهوری را شاهد هستیم. پدیده هایی مانند کپی رایت، بیمه، پول اعتباری، رمز ارزها و ... و در نتیجه ظهور آنها، معاملات نوظهور آنها را شاهدیم. تشخیص اینکه حکم شرعی اینگونه معاملات چیست، بر عهده فقهای جامع الشرایط و مراجع عظام تقلید است. آنچه راقم این سطور قصد اشاره به آن را دارد، جامعیت قرآن کریم در مواجهه با پدیده های نوظهور معاملاتی است. قرآن کریم می فرماید: لا تبخسوا الناس اشیائهم. سوره هود، آیه 58 اشیاء مردم را [هنگام خریدن] کم شمارتر و کم ارزش تر [از آنچه که هست] به حساب نیاورید. واژه شیء، یک واژه کلی و مجرد است و قابلیت اطلاق بر طیف وسیعی از مصادیق را دارد. شیء می تواند سخت، نرم، اعتباری و ... باشد و محدود به اشیای فیزیکی نیست. والله اعلم.