دلالتهای علمی عبارت عین حمئه در داستان ذوالقرنین

از شبکه نخبگان و قرآن‌کاوی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ ٱلشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِى عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوْمًا قُلْنَا يَٰذَا ٱلْقَرْنَيْنِ إِمَّآ أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّآ أَن تَتَّخِذَ فِيهِمْ حُسْنًا
تا به غروبگاه آفتاب رسید؛ (در آن جا) احساس کرد (و در نظرش مجسّم شد) که خورشید در چشمه تیره و گل‌آلودی فرو می‌رود؛ و در آن جا قومی را یافت؛ گفتیم: «ای ذو القرنین! آیا می‌خواهی (آنان) را مجازات کنی، و یا روش نیکویی در مورد آنها انتخاب نمایی؟»
آیه 86 سوره کهف

عبارت محوری

عَيْنٍ حَمِئَةٍ

بیان مطلب علمی

عین حمئه در مغرب الشمس و اعجاز علمی قرآن کریم

در داستان ذوالقرنین در قرآن کریم می خوانیم که او به مغرب الشمس رسید و در آنجا خورشید را یافت در حالی که در عین حمئه غروب می کرد. دو معنای کلی برای عین حمئه وجود دارد که هر کدام را لحاظ کنیم، دلالت آیه شریفه با حوادث زندگی ذوالقرنین منسجم است و دلالت علمی و اعجاز علمی دارد والله اعلم.

1- منظور از عین حمئه، قرص خورشید (عین) است که تیره و تار (حمئه) شده است. این اتفاق در حین غروب در دو جا رخ می دهد: ساحل اقیانوسی آفریقا به دلیل طوفانهای گرد و خاک بزرگ و در نواحی جنب قطب به دلیل شرایط ویژه غروب خورشید (اصطلاحا خورشید نیمه شب). پس ذوالقرنین بایستی به ساحل اقیانوسی آفریقا یا نواحی جنب قطب یا به هر دو رسیده باشد.

2- منظور از عین حمئه، یک چشمه گل آلود یا دریای تیره رنگ یا چشمه آب گرم(در قرائت حامیه به جای حمئه) است. اما این موارد کجاست؟

چشمه گل بدبو که با ناحیه گل فشان های اقیانوسی در محدوده اقیانوسی تنگه جبل الطارق [۱] تناسب دارد. ریشه این گل فشان ها را هیدروترمال (بر مبنای آب گرم) دانسته اند که با قرائت عین حامیه تناسب دارد. گازهای CH4 و دیگر گازهای رسوبات، در این گل فشانها و نواحی آن یافت می شود که با معنای بوی بد در حمئه تناسب دارد.

همچنین دریای سبز تیره که با رنگ اقیانوس اطلس در حین غروب در نواحی جبل الطارق تناسب دارد.

لذا 4 معنای مختلف از عبارت "عین حمئه" قابل برداشت است که هر 4 معنا، با داستان ذوالقرنین منسجم است و دلالت علمی و اعجاز علمی دارد والله اعلم.

شایان ذکر است که بسیاری از مفسرین، مصداق مغرب الشمس را سواحل اقیانوس اطلس دانسته اند.

تنگه جبل الطارق بین اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه قرار دارد.

اگر خشکی های زمین را در محل کانال سوئز و تنگه برینگ متصل فرض کنیم، آنگاه مشرق کل خشکی های زمین، خاک قاره آمریکا خواهد بود و مغرب کل خشکی های کره زمین، سواحل آفریقایی اقیانوس اطلس می شود.

نقاط قرمز رنگ، محل گل فشانهای اقیانوسی در محدوده اقیانوسی تنگه جبل الطارق است.

منابع و پانویس

  1. Hensen, Christian, Marianne Nuzzo, Edward Hornibrook, Luis M. Pinheiro, Barbara Bock, Vitor H. Magalhães, and Warner Brückmann. "Sources of mud volcano fluids in the Gulf of Cadiz—indications for hydrothermal imprint." Geochimica et Cosmochimica Acta 71, no. 5 (2007): 1232-1248.