ارسال شده توسط کاربران، در دست بررسی

قَالُوا۟ يَٰذَا ٱلْقَرْنَيْنِ إِنَّ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِى ٱلْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَىٰٓ أَن تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا

(آن گروه به او) گفتند: «ای ذو القرنین یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد می‌کنند؛ آیا ممکن است ما هزینه‌ای برای تو قرار دهیم، که میان ما و آنها سدّی ایجاد کنی؟!»

آیه 94 سوره کهف

عبارت محوری

یاجوج و ماجوج...سداً

بیان مطلب علمی

درست در مکانی که ابن خلدون (و دیگر مورخین و جغرافی دانان قدیم و همچنین نقشه ها و همچنین زیج های مکان یابی جغرافیایی قدیم) آدرس داده اند، یعنی در منتهای شمال شرق عالم (نسبت به مبدا استوا در ساحل اقیانوس مغربی) (و البته آدرس های دقیق داده شده در کتب قدیم تاریخ و جغرافیای اسلامی)، یعنی در ماورای تنگه برینگ در منتهای شمال شرق آسیا و در سرزمین آلاسکا، با کوهستانهای سر به فلک کشیده و جالبی روبرو هستیم که خلیج یاکوتات (یاجوجات) و یخچال مالاسپینا در پشت آنها واقع است. طبق تصاویر ماهواره ای می توان ردپای دو سد در این ناحیه را در مسیر گذار کوهستانی بین درون و بیرون ناحیه کوهستانی، شناسایی کرد. اینکه گفته اند سد ذوالقرنین در کوه قوقیا (یا همان کوه قاف در دوردستها) است، همین است. والله اعلم.

صاحب دو شاخ، صاحب دو سد؟

وقتی مردم از ذوالقرنین، "سدّا" را خواستند، او پاسخ داد: "ردماً".

یکی از مخصصات ردم (نسبت به سد)، این است که یک ردم، می تواند از اتصال سلسله ای از چندین سدّ تشکیل شده باشد. پس احتمالا ذوالقرنین(با دانش و خبرگی خود) دریافت که صِرف یک سد کافی نیست و مجموعه ای از استحکامات (چندین سد و چندین پادگان پشتیبانی) بایستی احداث شود که راهِ گذرِ کوهستان، کاملا بر یاجوج و ماجوج بسته شود.

قرآن کریم با دقت و زیبایی (و با لحاظ رویکرد چندمعنایی)، صحبت از "سدّین" و "صَدفین" (و در یک قرائت دیگر "صُدفین") می کند. همین تکرار تثنیه، و همین تاکید ذوالقرنین بر ردم (و نه سد)، شواهدی بر این است که با یک احداث استحکامات کامل (شامل دو سد اصلی و احتمالا تعدادی پادگان پشتیبانی) روبرو بوده ایم.

در سفرنامه سلام ترجمان به ناحیه سد ذوالقرنین (مربوط به حوالی سال میلاد امام حسن عسگری (ع))، به وجود پادگان های پشتیبانی برای سد، تصریح شده است.

در منابع یونانی هم تصریح شده که کوروش، در منتهای مشرق قلمروی خودش در مقابل ماساگتها (همان ماجوج، طبق احتمال مرحوم آیه الله معرفت)، سلسله ای از استحکامات را بنا کرد.

نکته جالب اینجاست که الان هم در محل احتمالی سد ذوالقرنین، در یخچال مالاسپینا، تعداد دو صُدفه وجود دارد که سدّ شده است و درون آنها، در تصویر ماهواره ای، تعداد دو بند مشاهده می شود که مجموعا، دو یخچال بزرگ (که هر دو شکل صَدَف هستند) را ساخته اند و یک صَدَفین را پدید آورده اند‌. در این صورت، هم چند قرائتی و هم چندمعنایی، با هم در این آیه، مصداق یابی کرده اند والله اعلم.

این تصاویر را (علاوه بر تصاویری که در همین صفحه جاری موجود است) ببینید:

ناحیه احتمالی سد ذوالقرنین در یخچال مالاسپینا و خلیج یاکوتات در آلاسکا

تصویر ماهواره ای از دو سد در ناحیه یاکوتات و یخچال مالاسپینا در آلاسکا، تصویر ماهواره ای لندست

ایجاد امواج ایستاده بر اثر برخورد جریان یخ به مانع سد در محل یخچال مالاسپینا در آلاسکا

سد احتمالی سوم در ردم ذوالقرنین در همان نواحی

سدی که در دره Chitistone River، شیب دره را پر کرده و باعث پدید آمدن آبشارهای Chitistone Falls به ارتفاع ۹۱ متر شده است، ممکن است فی الواقع یک سد صرفا طبیعی نباشد و هسته ای از آهن و مس و سنگِ ذوالقرنینی داشته باشد والله اعلم.

خصوصا اینکه هم نام رودخانه و هم دره، به معنای "سنگ مسی" است و هم در این ناحیه، سنگهای با چند لایه ی "مس و آهن" بر روی هم، پیدا شده است: Goat Trail در پارک رنگل سنت الیاس، در همین دره است (توضیحات بیشتر در عکس زیر تقدیم شده است).

این سد در کوهستان پشت ناحیه یخچال مالاسپینا قرار دارد و مجموعا با ۲ سدی که در ناحیه مالاسپینا قبلا یافته شده بود، مجموعا ۳ سد از مجموعه ردم ذوالقرنینی را تشکیل می دهند که دره ها و گذرهای عبور کوهستانِ رنگل-سنت الیاس را مسدود کرده اند. والله اعلم.

این تصویر را هم ببینید: