ذوالقرنین و قهرمانان حماسی-تاریخی-اسطوره ای در ملل مختلف
عبارت محوری
ذی القرنین
بیان مطلب علمی
ذوالقرنین و قهرمانان حماسی-تاریخی-اسطوره ای در ملل مختلف
- اطلس آفریقایی-اتروسکانی-یونانی
- هرکول یونانی
- هرقل رومی (شخصیت اسطوره ای و نه آن پادشاه روم که معاصر خسروپرویز بود).
- کیخسرو عجمی-ساسانی
- گشتاسپ اوستایی
- رستم سکایی
- رامایانای هندی (در برخی وجوه)
- ذوالقرنین ادیان ابراهیمی
- فریدون مادی و هریدون ارمنی
- سوسروکو، اسطوره نرت آلانی
- کورنیوس بریتانیایی
- جورو دانک ختایی
- اوغوزخان ترکی
- اسکندر رومی اول فارسی (و نه اسکندر مقدونی ثانی)
- عبدالله بن ضحاک در حدیث علوی
- صعب بن ابن حارث الاعلی حمیری
- کوروش هخامنشی پارسی
همگی اساطیر و نام هایی تاریخی است که مطابق شواهد و قرائن مختلف، روایتهای اسطوره شده و حماسی شده ی اقوام گوناگون از یک شخصیت واقعی تاریخی جهانی است که قرآن کریم از او با عنوان ذوالقرنین یاد کرده است.
از کوروش ذوالقرنین تا هراکلس و اسکندر
در اسطوره های یونان باستان، به هراکلس (همان هرکول، پهلوان اسطوره ای، که در کل جهان گشت و به غرب و شرق عالم رفت) دو لقب زیر را داده بودند:
۱- ماجستیک کوروش Megistos Kouros
۲- عالی کیکاکوس ALE- XICACUS یعنی محافظ بزرگ انسانها.
مورد اول دارای تطابق لفظی کامل با نام کوروش است.مورد دوم هم دارای تطابق لفظی و معنایی با واژه عالی کندر (الکساندر) است. چون عالی کندر (الکساندر) یعنی پهلوان بزرگ یا محافظ ملت و در هر دو معنا، با معنای عالی کیکاکوس (محافظ بزرگ انسانها) تطابق داد.
منظور از واژه کوروش در ادبیات دینی یونان باستان، یک پهلوان و جوانمرد است. این واژه هم به جوانان عالی مقام خاندان های سرشناس و هم به آپولو و هراکلس (و نه زئوس) اطلاق می‌شده است و می توان پیشنهاد داد که اگر ادبیات دینی یونان باستان، تحریف نشده بود یا خرافی نمی بود، می توانستیم واژه کوروش را معادل "سطحی معنوی" مانند امشاسپندان زرتشتی (مانند میترا) یا اولیاء الله در ادبیات دینی ادیان حنیف ابراهیمی بدانیم والله اعلم.
لذا هرکول اسطوره های یونان (که در وجوهی یک پژواک اسطوره سازی شده از شخصیت تاریخی ذوالقرنین است)، دارای دو لقب است: کوروش و تقریبا اسکندر (الکساندر یا همان عالی کاندر یا همان عالی کیکاکوس).
پس می توانیم این چهار لفظ را اشاره به معنای واحد تاریخی بدانیم که بعدها در گذر زمان، از هم منشعب و هر کدام در یک فرهنگ جداگانه قرار گرفتند:کوروش ذوالقرنین، عالی کیکاکوس، عالی کاندر (الکساندر)،هراکلس (هرکول).
لازم به ذکر است که الکساندر یا همان اسکندر، یک نام یونانی بوده که سالیان دراز از قبل از تولد اسکندر مقدونی، وجود داشته است. کما اینکه نام نادر، سالیان دراز از قبل از تولد نادرشاه افشار، در دایره نام هاي ايراني وجود داشته است.