کاراتر بودن علم دینی نسبت به علم سکولار

از شبکه نخبگان و قرآن‌کاوی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۱:۲۵ توسط Bashir (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

دکتر مهدی گلشنی: "وقتی توضیح علمی دو دانشمند درباره جهان مبتنی بر مفروضات الحادی و دینی است، ما باید ببینیم مفروضات کدامشان غنی تر است و امور بیشتری را می تواند توضیح دهد. توضیح اعجاز یا پیشرفت های علم در یک متن دینی بسیار راحت تر از یک متن غیردینی است. استیون واینبرگ یک فیزیکدان درجه اول است که سال ۱۹۷۹ برنده جایزه نوبل شد. واینبرگ می گوید من هر چه جهان را نگاه می کنم، بی هدف تر به نظرم می رسد. خودش هم می گوید این جمله او بیش از تمام جملاتش نقل و نقد شده است. از سوی دیگر پال دیویس، فیزیکدان انگلیسی که در بسیاری از جاها موضع لاادریگرایانه دارد و مسائل زیادی را در کیهان شناسی توضیح داده است، در جواب واینبرگ می گوید هر چه در علم پیشرفت می کنیم، انکار هدفدار بودن عالم مشکل و مشکل تر می شود. مساله این است که در متن یک علم دینی، علت موفقیت علم و نظام مند بودن عالم را راحت تر می توان توضیح داد تا در متن یک علم غیر دینی. یعنی مفروضات دینی در این جا کاراتر از مفروضات غیر دینی است. اینکه عالم ذی شعور است یا نه، هدفمند است یا نه، سوالاتی است که علم مبتنی بر مفروضات دینی و علم مبتنی بر مفروضات غیر دینی، پاسخ های متفاوتی به آنها می دهند ولی قوت توضیح علم دینی در این زمینه، آشکارا بیشتر از قوت توضیح علم غیر دینی است. بعد از اینکه مقالات من و استنمارک در نقد رای یکدیگر در کتاب استنمارک منتشر شد، یکی از دانشمندان سوئدی مقاله ای در معرفی کتاب استنمارک نوشت. استنمارک خودش مسیحی است ولی می گوید علم باید خنثی باشد: یعنی دین را نباید در مرحله «داوری» وارد کرد. آن دانشمند سوئدی نوشت که «استنمارک می گوید دانشمندان بهتر است در مقام داوری بی طرف باشند ولی من تردید دارم این کار در مقام عمل ممکن باشد.» یعنی دانشمندان بطور اتوماتیک یا در این طرف قرار گرفته اند یا در آن طرف. حرف این دانشمند سوئدی این بود که اتخاذ موضع بی طرفانه در مقام داوری در خصوص داده های علمی، عملی نیست." (روزنامه اعتماد شماره ۴۰۳۷، سه‌شنبه ۸ اسفند ۱۳۹۶، صفحه 14 سیاست نامه)