قضیه ناتمامیت گودل و قرآن کریم

وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ

و کلام پروردگار تو، با صدق و عدل، به حدّ تمام رسید؛ هیچ کس نمی‌تواند کلمات او را دگرگون سازد؛ و او شنونده داناست.

آیه 115 سوره انعام

عبارت محوری

وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا

بیان مطلب علمی

طبق آیات قرآن کریم، دو گزاره زیر برقرار است:

1- تمت کلمه ربک صدقا و عدلا.

2- ...ما نَفِدَتْ كَلِماتُ اللهِ...

با رویکرد چندمعنایی و لحاظ روح معنایی "صدق"، "عدل (سازگاری)" و "تمامیت"، می توان پیشنهاد نمود که کلمات الله (به عنوان یک نظریه ریاضی)، واجد صفت صدق و تمامیت است. طبق قضیه گودل، هیچ نظریه مرتبه اول (معادل با حساب) با تعداد متناهی اصل موضوعه وجود ندارد که هم واجد صفت صدق باشد و هم تمامیت. لذا کلمات الله که واجد صفت صدق و تمامیت است، بایستی نامتناهی باشد. این نتیجه مهم که ناشی از قضیه گودل است، به روشنی در قرآن کریم به نظر می رسد که بیان شده است: ما نفدت کلمات الله: کلمات الهی، متناهی نیستند. پس اولا قرآن کریم متعرض قضیه گودل و دلالت آن پیرامون کلمات الله شده است و در ثانی آن را نقض نکرده است. این یک اعجاز بزرگ و آشکار علمی-ریاضی-محاسباتی از این کتاب الهی است والله اعلم.

ادامه آیه (لا مبدل لکلماته) هم ممکن است با رویکرد چندمعنایی قابل ارتباط با مقوله محاسبه ناپذیری باشد والله اعلم.