اعجاز علمی و تفسیر علمی قرآن کریم توسط جابر بن حیان

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِن كُنتُمْ فِى رَيْبٍ مِّنَ ٱلْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَٰكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْ وَنُقِرُّ فِى ٱلْأَرْحَامِ مَا نَشَآءُ إِلَىٰٓ أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوٓا۟ أَشُدَّكُمْ وَمِنكُم مَّن يُتَوَفَّىٰ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرْذَلِ ٱلْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنۢ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْـًٔا وَتَرَى ٱلْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَآ أَنزَلْنَا عَلَيْهَا ٱلْمَآءَ ٱهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنۢبَتَتْ مِن كُلِّ زَوْجٍۭ بَهِيجٍ

ای مردم! اگر در رستاخیز شک دارید، (به این نکته توجّه کنید که:) ما شما را از خاک آفریدیم، سپس از نطفه، و بعد از خون بسته شده، سپس از «مضغه» [= چیزی شبیه گوشت جویده شده‌]، که بعضی دارای شکل و خلقت است و بعضی بدون شکل؛ تا برای شما روشن سازیم (که بر هر چیز قادریم)! و جنین‌هایی را که بخواهیم تا مدّت معیّنی در رحم (مادران) قرارمی‌دهیم؛ (و آنچه را بخواهیم ساقظ می‌کنیم؛) بعد شما را بصورت طفل بیرون می‌آوریم؛ سپس هدف این است که به حدّ رشد و بلوغ خویش برسید. در این میان بعضی از شما می‌میرند؛ و بعضی آن قدر عمر می‌کنند که به بدترین مرحله زندگی (و پیری) می‌رسند؛ آنچنان که بعد از علم و آگاهی، چیزی نمی‌دانند! (از سوی دیگر،) زمین را (در فصل زمستان) خشک و مرده می‌بینی، اما هنگامی که آب باران بر آن فرو می‌فرستیم، به حرکت درمی‌آید و می‌روید؛ و از هر نوع گیاهان زیبا می‌رویاند!

آیه 5 سوره حج

عبارت محوری

الارض...الماء...زوج بهیج

بیان مطلب علمی

جابر بن حیان، پدر علم شیمی و دانشمندی که به بسیاری از علوم تسلط داشته است، از شاگردان امام صادق (ع) و در قرن دوم هجری قمری می زیسته است. در کتاب رسائل جابر بن حیان که کتابهای جابر در آن جمع آوری شده است، در بخش "کتاب ارض الحجر"، می بینیم که جابر بن حیان به تفسیر علمی و بیان اعجاز علمی قرآن می پردازد. این امر نشان می دهد که در عصر ائمه هدی (ع) بزرگترین دانشمندان علوم طبیعی آن دوران (که شیعی و شاگرد امام صادق (ع) بوده اند) به تفسیر علمی آیات کریمه قرآن می پرداختند و از اعجاز علمی قرآن کریم آگاهی داشته و از آن دفاع می کرده اند. در ادامه👇، تصویر صفحه 108 چاپی (107 در فایل پی دی اف منتشر در وب) که این مطلب توسط جابر بن حیان در آن نگاشته شده است، تقدیم می شود.

یک صفحه از کتاب رسائل جابر