دو سرزمین آندلس

از شبکه نخبگان و قرآن‌کاوی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ارسال شده توسط کاربران، در دست بررسی
إِنَّ ٱلَّذِينَ تَوَفَّىٰهُمُ ٱلْمَلَٰٓئِكَةُ ظَالِمِىٓ أَنفُسِهِمْ قَالُوا۟ فِيمَ كُنتُمْ قَالُوا۟ كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِى ٱلْأَرْضِ قَالُوٓا۟ أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ ٱللَّهِ وَٰسِعَةً فَتُهَاجِرُوا۟ فِيهَا فَأُو۟لَٰٓئِكَ مَأْوَىٰهُمْ جَهَنَّمُ وَسَآءَتْ مَصِيرًا
کسانی که فرشتگان (قبض ارواح)، روح آنها را گرفتند در حالی که به خویشتن ستم کرده بودند، به آنها گفتند: «شما در چه حالی بودید؟ (و چرا با اینکه مسلمان بودید، در صفِ کفّار جای داشتید؟!)» گفتند: «ما در سرزمین خود، تحت فشار و مستضعف بودیم.» آنها [= فرشتگان‌] گفتند: «مگر سرزمین خدا، پهناور نبود که مهاجرت کنید؟!» آنها (عذری نداشتند، و) جایگاهشان دوزخ است، و سرانجام بدی دارند.
آیه 97 سوره نساء

عبارت محوری

ارض الله واسعه

بیان مطلب علمی

دو آندلس: سرزمین های موازی

هر دو بر روی نقشه امروزین "طنجه" دارند. هر دو "کردوبا و قرطبه" دارند. هر دو اشبیلیه دارند. هر دو جزیره خضراء و جبل الطارق دارند. یکی نزدیکتر است و در تاریخ پر رونق تر و دیگری بسیار دوردست و دورافتاده.

برخی نقشه ها و همچنین متن برخی کتب جغرافیایی هم موید این است که دو سرزمین آندلس داشته ایم. یکی نزدیکتر در محل فعلی اسپانیا و دیگری دورتر در محل فعلی سواحل شرقی ایالات متحده آمریکا. همچنین به نظر می رسد که دو مغرب اقصی داشته ایم. این قرائن به همراه دیگر شواهد که تقدیم شد پیشنهاد می کند که مسلمین خصوصا احتمالا شیعیان، از قرون اول اسلامی از طریق دریا به آمریکای شمالی رسیده بودند و شهرهایی را در آنجا ساخته بودند.

قرائن دیگری هم موجود است که لااقل از قرن چهارم هجری، مسلمین به آمریکای جنوبی (سواحل برزیل) رسیده بوده اند.

قرائن دیگری هم موجود است که ایرانیان در زمان کوروش هخامنشی، به قاره آمریکا رسیده بوده اند. دو تنگه شمال و جنوب قاره آمریکای شمالی که امروزه برینگ و پاناما نام دارند، در گذشته (تا همین حدود 300 سال پیش)، تنگه های "انیان" و "داریان" نامیده می شدند که به وضوح اسامی پارسی هستند. والله اعلم.

هرم های سنگی انتهای مغرب و مکزیک و آندلس

در یک نسخه خطی جغرافیایی [۱] که احتمالا مفاد آن متعلق به دوره مامون عباسی است (چون این طاغوت را مدح گفته است)، صحبت از وجود اهرامی به ارتفاع حدود 90 ذراع (حدود 45 تا 90 متر بسته به اینکه کدام تعریف از ذرع و ذراع را ملاک گرفته باشند) در منتهای مغرب در حد جنوبی جزیره آندلس در حاشیه بحر اوقیانوس (بحر محیط) است که بتهایی بر روی آن قرار داشته اند. جنس این اهرام از سنگ ذکر شده و گفته شده در ساخت آن از آهن استفاده نشده است. این هرم ها را می توان با هرم های آزتک و مایا در آمریکای مرکزی تطبیق داد که ارتفاع آنها از 15 متر تا حدود 50 متر و برخی هم تا حدود 100 متر بوده است. این نقل تاریخی پیشنهاد می کند که در قرن دوم، جزیره آندلس در قاره آمریکا واقع بوده است.

آندلس، در ابتدا، کجا بوده است؟

1- از جمع اقوال هومر، رومانس اسکندر در یونان و داستان اسکندر بن دارا در شاهنامه فردوسی، به نظر می رسد که آندلس در انتهای غربی آفریقای قدیم (احتمالا شامل اجتماع دو قاره آفریقا و آمریکای جنوبی که قدما به اشتباه فکر می کردند به هم متصل اند) قرار داشته است. ملکه آن فردی سیاه پوست به نام قیدافه (کندکه kandake) بوده است. این مختصات به هیچ وجه با اروپا تطابق ندارد و به نظر می رسد در زمان باستان (مثلا حدود 2300 تا 2500سال پیش) به حوالی آمریکای جنوبی و مرکزی (که انتهای غربی آفریقا فرض می شدند) آندلس گفته میشده است.

2- در حوالی سال 90 هجری قمری، حاکم رومی شمال غرب آفریقای فعلی، به عقبه بن نافع می گوید: آندلس دور از اینجاست. می دانیم اسپانیا بسیار به شمال غرب آفریقا نزدیک است. پس رومی ها هم تا پیش از اسلام، به اسپانیا، آندلس نمی گفته اند و احتمالا ایشان هم مطابق قدمای خود، به بخشی از سرزمین آمریکا آندلس می گفته اند.

3- اولین نقل های اسلامی از آندلس، آن را شامل دو جانب غربی و شرقی می داند که بینش آب قرار دارد. ممکن است بنی امیه اولین بار نام آندلس را بر اسپانیا نهاده باشند و آن را جانب شرقی برای آندلس اصلی (که در جانب غربی و ماورای آب قرار داشته است) در نظر گرفته باشند. منابع لاتین از حوالی قرن 13 میلادی (6 هجری) از نام آندلس برای اطلاق به اسپانیا استفاده کرده اند. این امر ممکن است موید این باشد که اطلاق نام آندلس به اسپانیا، امری متاخر (بعد از قرن اول هجری) بوده است.

4- حتی در زمان فتح قاره آمریکا توسط اسپانیایی ها و پرتغالی ها، به خشکی های نواحی شمالی دریای کارائیب واقع در آمریکا، آندلسیا گفته میشده است. اکنون یک شهر در آمریکا در حوالی همان ناحیه، به این نام موجود است.

لذا این شواهد پیشنهاد می کند که نام آندلس در حوالی بین قرن 1 تا 6 هجری بر اسپانیا اطلاق شد و قبل از آن، و حتی بعد از آن، نام بخش هایی از قاره آمریکا بوده است. لذا می توان این احتمال را مطرح دانست که دو آندلس در منابع اسلامی داشته باشیم: یکی آندلس دورتر و یکی آندلس نزدیکتر (اسپانیای فعلی). در منابع اسلامی تصریح شده است که بخش هایی از اقلیم های آندلس، در ماورای دریا و بسیار دورافتاده قرار دارند. همچنین شواهدی از نقشه های قدیمی وجود دارد که دو اسپانیا در فرهنگ روم باستان وجود داشته است که بینشان طبق نقشه های قدیمی، آب بوده است: یکی اسپانیای نزدیکتر و یکی اسپانیای دورتر (Hispania Ulterior و Hispania Citerior). به نظر می رسد که اسپانیای دورتر در اصل، قاره آمریکا بوده است. اما بعدها دریای بین اسپانیای نزدیکتر و اسپانیای دورتر، با رود عبور کننده از زاراگوزا (ebro river) خلط شد. به بیان دیگر، بین دریای iberus با رود ebro خلط شد. طبق نقشه های قدیمی، خصوصا نقشه ای که در انتهای همین متن آمده است، بین اسپانیای نزدیکتر و اسپانیای دورتر، یک دریا قرار دارد که به اقیانوس ها هم از دو سو متصل است (یعنی همان اقیانوس اطلس شمالی). والله اعلم.
اسپانیای غربی و شرقی هم ریشه در امپراطوری گوت غربی و امپراطوری گوت شرقی دارد. آیا ممکن است بخش هایی از امپراطوری گوت غربی، در آمریکا واقع بوده باشد؟ همان طور که مطابق تحقیقات ما، ترکستان شرقی در آمریکا و ترکستان غربی در آسیا واقع بوده است، آیا ممکن است امپراطوری گوت شرقی در اروپا و امپراطوری گوت غربی شامل بخش هایی از آمریکا بوده باشد؟ والله اعلم.

آندلس و چین

ابن ندیم در قرن چهارم گفته است که برخی از اهالی آندلس به او گفته اند که بین چین و بلاد ایشان، دشتهایی واقع است و مسافرینی از آندلس به چین و از چین به آندلس می آیند.

متن ابن ندیم
نقشه ابن وردی از قرن 5 که بین آندلس و اروپا، آب رسم کرده است.
نقشه موید اینکه آمریکای شمالی، آندلس غربی بوده است.
تطبیق نام برخی شهرهای مهم آندلس با شهرهای آمریکا
خلط دریای روم قدیم با دریای مدیترانه فعلی
نقشه جهان ابن القاص از کتاب دلائل القبله، قرن چهارم هجری قمری

منابع و پانویس

  1. Traité de cosmographie, consacré principalement à la description des océans. Bibliothèque nationale de France. Département des manuscrits. Arabe 2185. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b11001754r/