انثیین و اندام های بدن
عبارت محوری
لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ
بیان مطلب علمی
للذکر مثل حظ الانثین،
تقریر یک مباحثه
پیرامون اینکه مصداق انثیین می تواند یک زن (و نه لزوما دو زن) باشد. در واقع نظریه ای که در این تقریر مورد مباحثه قرار گرفته است این است که مطابق ترمینولوژی متداول در اندام شناسی سنتی و قدیم، واژه انثیین می تواند اشاره به یکی از اندام های بدن انسان مونث باشد و منظور از انثیین، مجازا یک زن (و نه دو زن) بتواند باشد والله اعلم.
فرد اول:
با سلام و احترام
در واژگان طب سنتی و اسلامی پیرامون آناتومی بدن انسان،
منظور از واژه انثیین (به عنوان دستگاهی از دستگاه های بدن) چیست؟ آیا همان رحم است؟
ممنون میشوم راهنمایی بفرمایید.
فرد دوم:
ظاهرا در زنان تخم دان و در مردان بیضتین.
فرد اول:
بسیار ممنونم از راهنمایی شما.
در این صورت برای معنای واژه انثیین در آیه کریمه ... للذکر مثل حظ الانثیین... با رویکرد "چندمعنایی در تفسیر قرآن کریم" ممکن است بتوان پژوهشی جدید البته با رعایت ضوابط تفسیری به انجام رسانید والله اعلم
اگر منبعی هم برای ارجاع درباره معنای این واژه در طب سنتی و اسلامی در دم دست بود و آدرسش را بفرستید مزید بر امتنان و موجب تشکر فراوان می شود.
فرد دوم:
اون ایه شریفه مربوط به بحث ارث هست, در العین آمده:
"الأنثي: خلاف الذكر من كل شي ء.. و الأنثيان: الخصيتان، و الأنثيان: الأذنان"
فلذا ارتباطی بین این دو نیست.
فرد اول:
متوجه نشدم که چرا بین واژه "انثیین" در آیه شریفه با واژه "انثیین" در طب سنتی، هیچ ارتباطی وجود ندارد؟
فقط به سبب سیاق آیه این ارتباط را ممتنع می دانید یا از نظر لغوی، "انثیین" در آیه با "انثیین" در طب متفاوت است؟
لطفا نظر شریفتان را تشریح بفرمایید. سپاسگزارم.
فرد دوم:
هر کلمه یک "موضوع له" دارد و یک "مستعمل فیه".
"موضوع له" قابل تطبیق و شمول هست نه مستعمل فیه.
در کتاب العین سه استعمال برای کلمه انثی ذکر شده
۱_گوش
٢_بیضه
٣_زن
این سه معنی "مستعمل فیه" هستند نه "موضوع له"، فلذا قابل تعمیم به یکدیگر نیستند.
فرد اول:
بنا بر نظر علامه طباطبائی (ره):
"خصوصيات مصاديق مفردات الفاظ قرآن، خارج از موضوع له آنهاست. اين امر امکان اطلاق حقيقي يک واژه بر مصاديق متعدد و به ظاهر متفاوت را فراهم مي سازد"
پس می توانیم نتیجه بگیریم ممکن است با رویکرد چندمعنایی، آیه واژه انثیین را در معنای کالبدشناختی آن هم به کار برده باشد کما اینکه واژه "ذکر" هم واجد معنای کالبدشناختی هم هست.
یعنی شاید در رویکرد چندمعنایی بتوان مقال آیه شریف را مرتبط با "ذات انثیین" و "ذو ذکر" دانست.
در این صورت در رویکرد چندمعنایی می توان جمله للذکر مثل حظ الانثیین را مجازا دارای مفهومی نزدیک به "لذو ذکر مثل حظ ذات الانثیین" بررسی نمود. شاید هم نه. بایستی تحقیق بیشتری کرد والله اعلم.
فی الواقع سوال اساسی اینجاست که "آیا ممکن است یک آیه، دارای دو ظهور معنایی به صورت چندمعنایی باشد و هر ظهور، برای عصری و برای نسلی، غرض جدی شارع بوده باشد؟"