نعمت بودن لؤ لؤ و مر جان

يَخْرُجُ مِنْهُمَا ٱللُّؤْلُؤُ وَٱلْمَرْجَانُ

از آن دو، لؤلؤ و مرجان خارج می‌شود.

آیه 22 سوره الرحمن

فَبِأَىِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس کدامین نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟!

آیه 23 سوره الرحمن

بیان ایده

در سوره الرحمن خداوند به نعمت‌های گوناگونی اشاره دارد. از میان نعمت‌هایی که قرآن به آن اشاره نموده، نعمت لؤلؤ و مرجان است که از دریا به دست می‌آید. به نظر می‌رسد که اشاره خداوند به نعمت بودن لؤلؤ و مرجان توجه به جنبه زینتی آن دو نباشد و جنبه‌های دیگری نیز می‌تواند مد نظر قرآن باشد. امروزه انسان از برخی مرجان‌ها در ترميم استخوان‌های آسيب ديده استفاده می‌کند. وقتی مرجان به استخوان پيوند زده می‌شود، به رغم اينکه بـدن فـسـفـات کـلـسـيم دارد و مرجان کربنات کلسيم، با اين حال اسـتخوان، مرجان را رد نمی‌کند، بلکه آن را می‌پذيرد. ابتدا خون دور قطعه مرجان را محاصره می‌کند و آن را ذوب می‌کند. سپس، استخوان آن را جذب می‌کند و رفته رفته با استفاده از آن، خود را ترميم می‌کند و دقـيـقـاً شکل اصلی خود را به خود می‌گيرد. مرجان از استخوان قوي‌تر است ولی ترکيبات آنها مشترک است ولی به لحاظ مقدار متفاوت است. مثلاً هر دو، کلسيم، منیزيم و فـلـور دارند. کـلـسيم مرجان و استخوان تقريباً مساوی است. منیزيمِ استخوان تـقـريـبـاً کمی کمتر از دو برابر منیزيم مرجان است. مرجان کمی بيشتر از استخوان فـلـور دارد. با توجه به این مطالب، کسانی ادعای اعجازعلمی در مورد این آیه را دارند و می‌گویند که قرآن در زمانی از نعمت بودن مرجان و لؤلؤ سخن گفته که هیچ کس اطلاع علمی در مورد منافع آن نداشته است.

اشکال زیر نمونه‌هایی از مرجان‌ها را نمایش می‌دهد:

بررسی لغوی و تفسیری

کلمات اصلی

• یخرج: فعل مضارع از مصدر خروج به معنی بیرون شدن، آشکار شدن، ظاهر شدن (ابن فارس،ص294؛راغب اصفهانی،ص278)
• لؤلؤ : مروارید درشت (همو،ص 752)
• مرجان : صغار اللؤلؤ، مروارید کوچک (همو،ص 764)، نيز گفته‌اند که مرجان گیاهی است قرمز رنگ که در دریا می‌روید مانند انگشتان دست و این قول مشهور است (شرتونی، ص5). گفته‌اند که مرجان سنگ سرخ و به قولی سنگ بسیار سفید است (السمین الحلبی، ذیل آیه).
• آلاء: نعمت‌ها (راغب اصفهانی، ص 84)