نام های جغرافیایی مرتبط با کوروش ذوالقرنین

وَيَسْـَٔلُونَكَ عَن ذِى ٱلْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا۟ عَلَيْكُم مِّنْهُ ذِكْرًا

و از تو درباره «ذو القرنین» می‌پرسند؛ بگو: «بزودی بخشی از سرگذشت او را برای شما بازگو خواهم کرد.»

آیه 83 سوره کهف

عبارت محوری

ذی القرنین

بیان مطلب علمی

دریای کارا

در 2500 سال پیش، رود سایروس قدیم به دریای هیرکانیای قدیم (دریاهای شمال روسیه) میریخته است. در مجموع می توان مکان فعلی دریای کارا در شمال روسیه را با مکان ریختن رود سایروس قدیم به دریای هیرکانیای قدیم تطبیق داد والله اعلم.

دریای کارائیب

به پیوند ارتباط اطلس، آتلانتیک، آنتیل و کوروش ذوالقرنین مراجعه نمایید.

اقیانوس اطلس

به پیوند ارتباط اطلس، آتلانتیک، آنتیل و کوروش ذوالقرنین مراجعه نمایید.

خلیج کروس و خلیج سایروس در آلاسکا

در نقشه موسوم به Monte Urbano از سال 1587 میلادی، نزدیکترین مکان به شهر انکوریج (موسوم به Ancoras در نقشه) دارای نام دماغه کروس (Capo de Crus) است. همچنین در جنوب آن، حوالی کوهستان سنت الیاس فعلی، نام بندر الیاسیه دیده میشود (porto dileasea).

Monte Urbano 1587

اکنون هم یک خلیج کوروش Cyrus Cove در آلاسکا در مختصات 133 غربی و 55 شمالی قرار دارد.

نام گذاری این ناحیه را به حوالی سال 1904 و به افتخار یک ناخدا که نامش سایروس بوده است ذکر کرده اند. ولی در مورد کوهستان سنت الیاس و مالاسپینا، دیدیم که نام های پیشین مشابه (قبل از نام گذاری های افتخاری مدرن) مشابه نام های مدرن بوده است. لذا می توان این موضوع را مطرح کرد که شاید خلیج کوروش، همان Crus موجود در نقشه قرن 16 امی باشد والله اعلم.

این خلیج سایروس اکنون در مجمع الجزایر الکساندر (جنب جزیره پرینس آف ولز) در آلاسکا قرار دارد. جزیره پرینس آف ولز در زبان بومیان "جزیره شیر دریایی" و "کشور سیب" نامیده شده است. نام اول (جزیره شیر دریایی) در نقشه های خاندان مارکوپولو از نواحی برینگ و آلاسکا مشاهده می شود. نام دوم در داستان اسکندرنامه شاهنامه (کشور سیب خواران) در ضمن سفرهای ذوالقرنین به اقصی نقاط جهان ذکر شده است.

So named in 1778 by Captain Cook (1785, v. 2, p. 345), Royal Navy (RN)., because it was discovered on May 3, designated on his calendar as Holy Cross day. It has been called "Pr(oliv) Kresta" meaning "cross sound" and "Pr(oliv) Ledyanoy" meaning "icy strait" by the russians. "Entrada de la Cruz" meaning "entry of the cross" and "Puerto de la Cruz" meaning "port of the cross." The name originally included what is now Icy Strait.

در نقشه های اسپانیایی قدیمی (احتمالا مربوط به قبل از قرن 18 ام)، نام این ناحیه Cruz بوده است (منطبق با نام Crus که بر روی یک ناحیه در آلاسکا در نقشه قرن 16 ام هست). بعدا نام های Cross و Cyrus را برای این نواحی در 1785 و 1904 انتخاب کردند.

یک جزیره kruzof هم در همان ناحیه هست که در ویکی ذکر شده که نام قبلی اش Crooze بوده است. یک جزیره دیگر هم در مجاورت آن هست که نام سرخپوستی Kuiu دارد.

نام Cruz و Pinos در یک منبع از مختصات جغرافیایی مربوط به نواحی آلاسکا از سال 1542 به نام وجود دارد.

نام Crux در آبهای شمال کالیفرنیا و همچنین ناحیه کارائیب در یک نقشه دیگر قرن 16 امی هم مشاهده می شود.

نام Croix در آبهای شمال کالیفرنیا در یک نقشه 1720 میلادی هم مشاهده می شود.

نام قدیم مجمع الجزایر الکساندر در آلاسکا، جزایر Corensi یا Corenli بوده است. طبق نقشه Urbano Monte مربوط به 1587 میلادی.

خلیج Cruz (کراس ساوند فعلی) و Pinos در آلاسکا

نام Crux در دو سوی قاره آمریکا در نقشه قرن 16 ام میلادی

نام قدیم مجمع الجزایر الکساندر در آلاسکا، جزایر Corensi یا Corenli بوده است. طبق نقشه Urbano Monte مربوط به 1587 میلادی.

نام Croix در آبهای شمال کالیفرنیادر یک نقشه 1720 میلادی هم مشاهده می شود.

ناحیه کوئیرا در آلاسکا

یکی از نام های قدیم نواحی آلاسکا، در کنار نام انیان، نام کوئیرا یا کوئیئیرا یا کوئیویرا بوده است که تقریبا در تمامی نقشه های آمریکای شمالی در قرون 16 تا 18 میلادی مشاهده می شود.

Quivira

خلیج و یخچال مالاسپینا در آلاسکا

نام قدیم این خلیج تا قبل از نام گذاری مالاسپینا، "خلیج Las Pinas و Pinos " بوده است. از معانی این کلمات می توان به سوزن، سوزنی، عمودی شکل و شاید شاخ و شاخه اشاره کرد. شاید این نام بر گرفته از یک نام محلی بوده باشد که اشاره به شاخ ها (مانند ذوالقرنین) داشته باشد. والله اعلم.

نواحی حاشیه دریای اختسک

در ناحیه شمال شرق کامچاتکا و غرب انادیر، در حوالی طول جغرافیایی 170 درجه شرقی از گرینویچ، یک ناحیه به نام Krai و مردمانی بومی به نام Koryak زندگی می کنند. طبق شواهد و نقشه های خانواده مارکوپولو، برخی شهرهای تارتاریا (تاتارهای شرقی) در اینجا قرار داشته است (در فاصله 180 درجه طول جغرافیایی از سواحل موریتانی). همچنین آدرس انتهای سرزمین تارتاریا در فاصله 10 ساعت اختلاف زمانی از سواحل موریتانی (150 درجه) داده شده است که نشان می دهد انتهای سرزمین تارتاریا در 167 درجه غربی از گرینویچ (سواحل آلاسکایی برینگ) قرار داشته است. طبق نقشه های اروپایی و سفرنامه مارکوپولو، بعد از تارتاریا و در مشرق آن، سرزمین تندوک قرار داشته که سرزمین یاجوج و ماجوج بخشی از تندوک یا در مرز با آن ذکر شده است.

نام اصلی جزایر کوریل (در جنوب دریای اختسک)، در زبان مردمان آینو و همچنین ژاپن این موارد بوده است:

• Kur
• Kuriru

لذا در شمال دریای اختسک با نام کوریاک و در جنوب آن با نام کوریرو روبرو هستیم. لذا می توان حدس زد که دریای اختسک هم یک نام پیشین با ریشه "کورو" ممکن است داشته بوده باشد والله اعلم.

استانهای ژاپنی حاشیه دریای اختسک (در ضلع جنوب غربی آن)، کارافوتو Karafuto نامیده میشده اند.

کورو و کارا : نام قدیم آسیا و سیبری

ژاپنی ها به خشکی های چین (و آسیا)، کارا می گفتند. هندیان به سرزمین آسیای شمالی (سیبریا)، کورو می گفتند.

کورو در نقشه هندی

خراسان و خوارزم

نام خوارزم در اصل "کوراسمی" بوده است. نام خراسان هم "کورومیترن" و "کورومیژن" و "کوراسان" بوده است.

سمرقند ، اسکندریه ، گنداره ، قندهار

یکی از عادات کوروش، طبق نقل تواریخ یونانی (و همچنین طبق اقوال تواریخ عجمی درباره هوشنگ و گشتاسپ و بهمن و کیخسرو که پژواکهای تاریخی-اسطوره ای شخصیت کوروش بوده اند)، ساختن شهرهای خوب و بزرگ در نواحی دوردست برای تثبیت فرهنگ شهرنشینی و مدنیت، صلح، آرامش و همچنین تثبیت قدرت حاکمیت بوده است.
یکی از قلاع قدیمه در ماوراءالنهر، به نام "کیرس شاتا" یا "سیرس شاتا" بوده است که کیخسرو کبیر (یعنی همان کوروش کبیر) آن را ساخته بوده است. معنی تحت اللفظی "کیرس شاتا" قلعه خسرو است. اسکندر مقدونی این قلعه را خراب کرد و قدری دورتر در همان حوالی قلعه ای بنا نهاد که نام آن را اسکندریه نامید.
در مورد ذوالقرنین هم ذکر شده که شهرهای معروف بسیاری را بنیان نهاد، از جمله سمرقند و مرو و هرات در مشرق ایران زمین، اسکندریه در مصب رود نیل در مصر، شهر طوس و نیشابور و ... .
طبق نقلهای یونانی، به نظر می رسد که لااقل برخی از شهرهایی که کوروش می ساخته است به نام خودش نام گذاری می شده است.
نام قدیم شهر سمرقند، در منابع یونانی، Maracandae ذکر شده است که می توان آن را مرکب از ریشه واژگانی هند و اروپایی Mari (به معنای Great و Famous و Mighty) و ریشه Kandae به معنای حمل کننده، پهلوان و مبارز دانست. لذا معنای تحت اللفظی نام اصیل و قدیم سمرقند، معادل با "پهلوان بزرگ" یا "مبارز بلند مرتبه" می شود که معادلی هند و اروپایی (هم لفظی و هم معنایی) برای نام کوروش (و وصف کوروش) است.
منابع تاریخی و باستان شناسی، تاسیس شهر سمرقند را به دوران هخامنشیان و کوروش و قبل از داریوش نسبت می دهند.
شهر یا ایالت گنداره (در شمال هندوستان در زمان هخامنشیان طبق کتیبه های تخت جمشید و دیگر منابع) و شهر قندهار (یا همان کندهار) هم از همین ریشه هند و اروپایی Kandae هستند و صورت محلی شده یا تطبیق یافته ای از همان سایروپولیس ذکر شده در منابع یونانی ("شهر کوروش" یا شهر "پهلوان بلندمرتبه") می باشند.
نام قدیم شهر اسکندریه مصر، قبل از اشغال آن ناحیه توسط لشگر یونانیان مقدونی، Rhacotis یا Rhacote بوده است. بخش اول این نام، یعنی Rha، به معنای "عالی، بلند مرتبه" است. بخش دوم این نام، یعنی Cotis یا Cote، از ریشه ای است که چندین معنا از جمله "حمل کردن، متحمل شدن، اقدام کردن و ساختن" است. لذا معنای تحت اللفظی نام اصیل و قدیم اسکندریه قدیم (از قبل از حمله اسکندر مقدونی)، معادل با "قهرمان عالی مرتبه" یا "پهلوان بلند مرتبه" می شود که معادلی قبطی-مصری (هم لفظی و هم معنایی) برای نام کوروش (و وصف کوروش) است.

از سویی دیگر، ذکر شده که هر شهری که کوروش ساخت، اگر دست لشگر مقدونیان به فرماندهی اسکندر مقدونی به آن رسید، یا آن را آتش زدند و یا خراب کردند و یا به جای آن شهری دیگر در همان محل ساختند و یا نامش را عوض کردند و نام اسکندریه بر آن گذاشتند. لذا از وجود چندین و چند شهر اسکندریه در شرق و غرب ناحیه خاورمیانه (که محل تاخت و تاز لشگر یونانیان مقدونی بود) در تاریخ نام برده شده است.

در کتاب حدود العالم من المشرق الی المغرب مربوط به قرن 4 هجری قمری، ذکر شده که در مرز بین سرزمین کیماکیون و سرزمین خرخیز (که طبق انبوه منابع دیگر، این مکان در منتهای شمال شرق آسیا در خاور دور سیبری فعلی قرار دارد)، کوهستانی وجود داشته که مردمان ترک تبار آن دو سرزمین، به آن "کنداور باغی" می گفتند (اکنون هم در نقشه های فعلی، شهری به نام khandyga واقع در مختصات 62 درجه شمالی و 135 درجه شرقی از گرینویچ در خاور دور روسیه وجود دارد که احتمالا نام این شهر ممکن است ریشه در همین لفظ کنداور باغی داشته باشد). قطعا و مشخصا و به وضوح، "کنداور" همان واژه فارسی است که به معنای پهلوان و فاتح است. دگر شکل این واژه (به صورت گنداور و کندر و کنداور و کنداره و گنداره) در سرتاسر سرزمین ذوالقرنینی برای نام گذاری نام های مکان، استفاده شده است.

استرالیا و ردپای حکومت جهانی ذوالقرنین

در استرالیا به مردمان بومی (که قدمت حضور ایشان به قبل از دوران رسیدن اروپائیان به این قاره بر می گردد) به نام کوری (Koori or Kuri (also spelt koorie, goori or goorie)) بر می خوریم. می دانیم که در سرزمین های باستانی، در بسیاری از مواقع، نام سرزمین با نام مردم یکی بوده است (مثل ایران و ایرانیان / ایرانی). لذا این قرینه ای است که از اسامی باستانی سرزمین های استرالیا، بایستی نام کوری بوده باشد. والله اعلم.

کاراوایکلو در کبک کانادا

ایکلو را می توان از ریشه ایگلو (به معنای خانه و شهر در زبان اسکیموئیایی) دانست. لذا عبارت Carauiclo را می توان "کشور کارا" یا "کاراشهر" یا "خانه کارا" نامید. این عبارت در برخی نقشه های قرن 16 و 17 در حوالی کبک کانادا درج شده است.

کارا او ایکلو

از خنسای تا امیرعلی

طبق منابع یونانی، کوروش شهری به نام خودش در منتهای مشرقی امپراطوری اش تاسیس کرد.

شهر و بندری بسیار بزرگ در انتهای شمال شرق آسیا (و احتمالا در محل فعلی انکوریج آلاسکا) وجود داشته است که لاتینایزد نام چینی اش، طبق نقشه های قرن 15 و 16 اروپایی، QuinSai بوده و توسط اروپایی ها کینسای تلفظ میشده است. اعراب به آن خنساء و منابع فارسی پس از عصر مغول به آن خنسای می گفتند. در نقشه های قرون بعدی در آن محل QuiVira نوشته شده است.

بخش "کین" ("چین") در این واژه در زبان چینی به معنای شاه است: 君

بخش "سای" در این واژه در زبان چینی به معنای بلندمرتبه و عالی است: 赛

لذا کینسای دقیقا به معنای شاه عالی مقام (معنای لغوی واژه کوروش) است.

پس آن شهری که در منابع عربی متقدم به عنوان دورترین مقصد تجارت دریایی جهان ذکر شده است و نامش شهر خنساء و سپس در منابع لاتین نامش شهر کینسای و سپس نامش شهر کوویرا ذکر شده است، همان شهر کوروش (سایروپول) است که کوروش در انتهای مشرقی امپراطوری اش (در حوالی آلاسکا) تاسیس کرد. ما الحمدلله دلائل متعددی یافته ایم که شهر خنساء یا همان کینسای در حوالی آلاسکا (در ناحیه جغرافیایی محل سد ذوالقرنین) قرار داشته است.

نام شهر انکوریج در نقشه قرن هفدهم Ancoras آمده است. عبارت Coras در آن وجود دارد که تناسب کاملی با کوروش دارد.

نام کوروش در زبانهای مختلف
به فارسی: کوروش
به عبری در سفر حزقیل: شاه روش
به چینی: کینسای
به سانسکریت: کوویرا
به آریایی و نورثی: الکساندر، عالی زاندر
به زاگرسی: الیگودرز
به عربی یمن: حارث الاعلی، صعب حارث رائش
به عربی مدرن: (امیر علی).

شهر کورا در آلاسکا

یک ناحیه در آلاسکا با نام فعلی chuathbaluk وجود دارد که گفته شده از واژه بومی Curarpalek یا Curapalek گرفته شده است. طبق منابع کتب و مقالات، نام Curapalek نام اصلی این ناحیه در زبان بومیان بوده است.

Baluk یا Palek را می توان همان واژه "بالغ" دانست که به معنای شهر است و پسوند نام بیش از 10 مکان باستانی در منتهای شمال شرق آسیا در منابع قدیم بوده است. لذا این واژه اینیوتی (= نام مردمان بومی این ناحیه از آلاسکا) را می توان متشکل از Cura + Palek دانست به معنای "شهر کورا" یا "ناحیه کورا". البته الان در منابع ذکر شده که معنای این واژه اینیوتی "تپه های محل بلوبریز بزرگ" است. اما می توان احتمال داد که ریشه شناسی باستانی واژه، فراموش شده است.